به نقل از «فارس»

تجربیات کوبا، در خدمت اصلاح نظام بهداشت و درمان کشور

تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۹۹۰۴۰

خبرگزاری فارس - گروه سلامت: سال گذشته، خبرگزاری رویترز در یک گزارش از اعزام ۵۰۰ پزشک متخصص کوبایی به منطقه کالابریا در جنوب ایتالیا خبر داد. این اولین حضور پزشکان کوبایی در کشور‌های اروپایی نبود. پیش از این، فرانسه و اسپانیا نیز مشتری خدمات پزشکی کوبایی‌ها بوده‌اند. این در حالی است که کوبا طی ۵۰ سال گذشته، مورد تحریم آمریکا قرار گرفته و وضعیت اقتصادی نابسامانی دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پیشرو در شاخص‌های سلامت

در دوره شیوع کرونا، کشور کوبا با اعزام پزشک به ۴۰ کشور جهان و تولید سریع سه واکسن برای این بیماری، نقش مهمی در مقابله با این همه‌گیری ایفا کرد. علاوه بر این، گفته می‌شود در حال حاضر حدود ۳۰ هزار پزشک کوبایی در ۶۰ کشور جهان، خدمات سلامت ارائه می‌دهند. این کشور با وجود جمعیت اندک ۱۲ میلیون نفری، ۱۰۰ هزار پزشک فعال دارد. به عبارت دیگر سرانه پزشک در این کشور ( ۹۰ پزشک در هر ۱۰ هزار نفر ) تقریباً سه برابر سرانه کشور‌های پیشرفته‌ای همچون فرانسه و آمریکا است.

کوبا در بسیاری از شاخص‌های پزشکی، در سطح جهان حرفی برای گفتن دارد. پس از انقلاب کوبا، ‌امید به زندگی در این کشور با آمریکا برابر شده و به ۷۸ سال رسیده است. در حالی که درآمد سرانه آمریکا ۱۲برابر کوبا است. علاوه بر این کوبا بیشترین پوشش واکسیناسیون را در جهان به خود اختصاص داده و در زمینه واکسن‌سازی جزء کشور‌های پیشرو است. از طرف دیگر در عین حال که میانگین شاخص مرگ و میر نوزادان در جهان، ۳۱ نفر از هزار تولد و در ایران ۱۵ نفر از هزار تولد است، در کوبا فقط ۸ کودک از هر هزار تولد قبل از پنج سالگی می‌میرند.

چگونه کوبا موفق شد؟

علت موفقیت کوبا در ارائه خدمات سلامت را می‌توان در چند نکته مهم خلاصه کرد:

اول اینکه نظام سلامت کوبا مبتنی بر پیشگیری است. در این کشور اولین سطح مراجعه مردم، مراکز مراقبت‌های اولیه هستند. ساختار این مراکز شبیه به خانه‌های بهداشت در ایران است و پزشکان خانواده در این مراکز مستقر هستند. طبق آمار‌ها، حدود ۸۰ درصد نیاز‌های درمانی مردم در همین سطح تأمین می‌شود. البته در صورت نیاز، افراد با ارجاع پزشک خانواده می‌توانند برای ادامه درمان به درمانگاه‌ها(پلی‌کلینیک‌) مراجعه کنند.

در کوبا به واسطه تعداد زیاد پزشک و پرستاری که تربیت شده‌اند، هر پزشک خانواده تنها هزار نفر را تحت مراقبت بهداشتی قرار می‌دهد. این در حالی است که در طرح پزشک خانواده ایران، افراد تحت پوشش هر پزشک تقریباً سه برابر این تعداد است. حتی با این وجود نیز در مناطق مختلف ایران، به واسطه کمبود پزشک، اجرای این طرح با مشکل روبرو شده است. یکی از فعالیت‌های اصلی مراکز مراقبت اولیه در کوبا معاینات دوره‌ای جمعیت تحت پوشش است. این مراکز به صورت سالانه، حداقل یکبار تمام افراد را از نظر شاخص‌های سلامت ارزیابی می‌کنند. علاوه بر این کسانی که دچار بیماری‌های مزمن هستند، هر سه ماه یکبار بایستی مورد معاینه قرار بگیرند.

ویژگی دوم کوبا که باعث بالا بردن شاخص‌های سلامت در این کشور شده، پوشش بیمه‌ای کامل است. در این کشور همه مردم از بیمه درمانی برخوردار هستند. به همین واسطه میزان پرداخت از جیب در هزینه‌های سلامت، به ۶ درصد کاهش یافته است. علاوه بر این، بیمارانی که در بیمارستان بستری می‌شوند خدمات دارویی و آزمایش‌های تشخیصی را به صورت رایگان دریافت می‌کنند.

سومین عامل پیشرفت نظام سلامت کوبا را باید در دستگاه آموزش علوم پزشکی این کشور جویا شد. در حال حاضر ۲۲ دانشکده پزشکی و حدود ۵۰ هزار استاد، در کوبا فعال هستند. «دانشگاه علوم پزشکی لاتین کوبا» را می‌توان در نوع خود، بزرگترین دانشگاه علوم پزشکی جهان دانست. این دانشگاه در سال ۱۹۹۸ به دستور فیدل کاسترو تأسیس شد. تا سال ۲۰۱۹ بالغ بر ۳۰ هزار پزشک خارجی در این دانشگاه تربیت شدند. روش آموزش در دانشگاه‌های کوبا تفاوت مهمی با دیگر کشور‌های جهان دارد. در کوبا، آموزش پزشکی مبتنی بر جامعه در دستور کار قرار گرفته است. به عبارت دیگر دانشجویان پزشکی قبل از آن‌که در بیمارستان با بیمار روبرو شوند، بایستی در مراکز مراقبت‌های اولیه فعالیت کنند. این دانشجویان در سال‌های ابتدایی تحصیل پزشکی، به عنوان مربی سلامت و بهورز در این مراکز حضور می‌یابند. به همین واسطه برای پزشکانی که تربیت می‌شوند، پیشگیری اولویت می‌یابد.

تجربه کوبا، مسیر روشن پیشرفت

این روز‌ها سفر رئیس‌جمهور به کشور‌های آمریکای لاتین از جمله کوبا، بازتاب‌های زیادی در پی داشته است. پیش از این در بهمن ماه ۱۳۹۵ نیز هیأتی از ایران به سرپرستی وزیر بهداشت وقت، دکتر قاضی‌زاده هاشمی، به کوبا سفر داشت. حاصل این مراودات نیز در دوران همه‌گیری کرونا خود را بیشتر نشان داد. واکسن کرونای سوبرانا دو، همکاری انستیتو پاستور ایران و یک شرکت کوبایی بود. اما نظام سلامت کوبا بیشتر از یک شریک تجاری در حوزه اقتصاد سلامت، می‌تواند الگوی مناسبی برای اصلاح ساختار نظام سلامت کشور باشد.

همان طور که در ابتدای صحبت گفته شد، کشور کوبا با وجود شرایط دشوار اقتصادی توانسته است سطح بالایی از خدمات سلامت را ارائه دهد. نتیجه این تلاش را می‌توان در شاخص‌های سلامت عمومی این کشور به وضوح مشاهده کرد.

اجرای کامل و دقیق طرح پزشک خانواده در کوبا، توانسته پیشگیری را به اولویت اول نظام سلامت این کشور تبدیل کند. ظرفیت بالای آموزش پزشکی در این کشور، خود نشان‌دهنده این است که دوگانه افزایش ظرفیت و کاهش کیفیت آموزش نیز کاملاً قابل حل است.

از طرفی افزایش سرانه پزشک، علاوه بر تأمین نیاز داخل می‌تواند زمینه را برای فعالیت مؤثر در سطح جهان فراهم نماید. مسئولان اجرایی کوبا طی دهه‌های اخیر همواره با اتکا بر «دیپلماسی پزشکی»، در بسیاری از بلایای طبیعی از جمله شیوع کرونا، شیوع اِبولا در غرب آفریقا، زلزله‌های فاجعه‌بار هائیتی و شیلی جزء اولین کشور‌هایی بوده‌اند که نیروی پزشکی به منطقه اعزام کرده‌اند. در کنار فعالیت‌های بشردوستانه و رایگان، این کشور با صادرات خدمات پزشکی به کشور‌های مختلف اروپایی و آفریقایی، توانسته ارزآوری خوبی برای خود ایجاد نماید.

انتظار می‌رود با افزایش روابط بین دو کشور، زمینه برای همکاری هرچه بیش‌تر دانشگاه‌های علوم پزشکی دوطرف، برگزاری همایش‌های علمی مشترک، تبادل دانشجو و اساتید پزشکی فراهم شود. با استفاده از تجربه کوبا در زمینه آموزش پزشکی پیشگیرانه، بسیاری از مشکلات امروز نظام سلامت کشور قابل حل خواهد بود.

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: کوبا سلامت نظام سلامت شاخص های سلامت پزشک خانواده نظام سلامت علوم پزشکی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۹۹۰۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هزینه های دندانپزشکی گران نیست؛ درآمد مردم کم است

«علی تاجرنیا» رئیس جامعه دندانپزشکی ایران دربارۀ رویکرد حمایتی دندانپزشکان از مردم در شرایط اقتصادی جامعه که پیش از این اعلام شده بود، گفت: در امر سلامت دهان دو بحث جدی وجود دارد؛ یکی بهداشت و پیشگیری است که باعث جلوگیری از پوسیدگی دندان و لثه می‌شود و دیگری درمان است. در گذشته دندان پزشکان کمتر به امر بهداشت و پیشگیری توجه داشتند، اما با توجه به رویکر جامعه پزشکی در چند سال اخیر، سعی شده با برگزاری برنامه‌های آموزشی، سطح آگاهی و سواد مردم در زمینه بهداشت دهان افزایش یابد و نیاز به درمان دندان کمتر شود.

دنداپزشکان چه کمکی به افراد نیازمند می کنند؟

رئیس جامعه دندانپزشکی ایران در پاسخ به سوالی درباره چگونگی کمک دندانپزشکان به افراد نیازمند گفت: کمکی که ما دندانپزشکان می‌توانیم انجام دهیم این است که با آموزش دربارۀ بهداشت دندان از مشکلات دهان و دندان برای افراد جلوگیری کنیم. همچنین کار دیگری که در راستای این مسئله انجام می‌دهیم حضور در اردوها و کلینیک‌های نیکوکاری و خیریه برای قشر آسیب دیده است.

تاجرنیا با اشاره به مقوله پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان گفت: در بحث پیشگیری از این بیماری ها، یک مسواک، یک خمیر دندان و یک نخ دندان نیاز است. موضوع پیشگیری و بهداشت دهان و دندان مربوط به قبل از درمان دندان است. مشکل از جایی شروع می شود که دندان به مرحله درمان برسد و باید به پزشک مراجعه شود.

رئیس جامعه دندانپزشکی ایران مهم‌ترین بخش گرانی هزینه دندانپزشکی را مربوط به هزینه تمام شده خدمت دانست.

تاجرنیا دربارۀ گرانی مواد و کم بودن دستمزد دندانپزشک گفت: دو بخش اصلی خدمات دندانپزشکی عبارتند از بخش فنی که همان هزینه مطب، تجهیزات و از همه مهم‌تر مواد است که متاسفانه مواد دندانپزشکی در سال‌های اخیر به دلیل نوسانات ارزی خیلی گران شده است و بخش دوم به دستمزد دندانپزشک مربوط می شود که تغییرات کمی می‌کند، که البته این تغییرات کم بر اساس مصوبه دولت است و آنچه مهم است این است که دستمزد پزشک نسبت به هزینه های بخش فنی همواره رشد کمتری داشته است.

وی در پاسخ به این سوال که چه راهکاری برای کاهش هزینه های دندانپزشکی باید در نظر گرفت؟ گفت: در حوزه درمان باید به سمت پوشش بیمه‌های همگانی برای خدمات سطح یک و همچنین خدمات تخصصی توسط بیمه‌های تکمیلی حرکت کنیم که این مسئله در چند سال اخیر انجام شده، اما نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتری دارد.

او در مورد عدم توجه به سلامت دهان و دندان در جامعه گفت: متاسفانه هم دولت و هم مردم امر سلامت و بهداشت دهان و دندان را خیلی جدی نمی‌گیرند. به طوری که میلیون‌ها تومان برای جراحی‌ها و داروها هزینه می شود، اما به امر سلامت دندان توجهی نمی‌شود.بابت هزینه های خدمات دندانپزشکی در امر دندان سهم دولت بسیار اندک است و بیشتر هزینه‌ها را مردم پرداخت می‌کنند، بنابراین باید با تقویت بیمه‌ها شرایط به گونه‌ای شود که هزینه‌های خدمات درمانی به حداقل برسد.

تاجرنیا دربارۀ گرانی هزینه های دندانپزشکی و ناتوانی قشر نیازمند در تامین این هزینه‌ها گفت: خدمات دندانپزشکی بدلیل گرانی هزینه تمام شده‌اش، در همه کشورهای خدمات گرانی است. به این ترتیب قشر آسیب‌پذیر باید از حمایت دولت برخوردار باشند.همچنین یکی از کارهایی که دولت باید انجام دهد، این است که باید شرایطی را در همه درمانگاه‌ها ایجاد کنند تا خدمات بیشتر و بهتری در حوزه دندانپزشکی به مردم ارائه شود.

رئیس جامعه دندانپزشکی ایران افزود: بالغ بر ۲۵۰۰ مرکز خدمات درمانی داریم که در حیطه دندانپزشکی هستند ومتخصصان و فارغ‌التحصیلان دندانپزشکی در آنجا مشغول به کارند. دولت باید فضا و شرایطی ایجاد کند که این همه هزینه و خدمات موجود فقط معطوف به کشیدن دندان یا جرم گیری دندان نباشد و باید درمان‌هایی از قبیل پر کردن و روکش و… را هم انجام دهند.

وی گفت: اولین قلمی که در سبد نیازهای اساسی مردم کم می شود، خدمات دندانپزشکی است. مردمی که برای خرید مایحتاج زندگی خود مشکل دارند به طور طبیعی این خدمات را حذف می‌کنند.

خدمات دندانپزشکی در ظاهر گران‌ است

تاجر نیا در مورد حمایت از مردم در حیطۀ سلامت دندان افزود: ما اگر ببینیم که هزینه تمام شده برای مردم گران است، سعی می‌کنیم در این زمینه با مردم همکاری کنیم. اگر چه خدمات دندانپزشکی در ظاهر گران‌اند، اما در واقعیت گران نیستند، بلکه بدلیل نداشتن تناسب بین افزایش تورم و توان خرید، مردم دچار مشکل می‌شوند. بسیاری از هم وطنان در خارج کشور بدلیل بالا بودن هزینه دندانپزشکی در خارج کشور برای مشکلات دندانپزشکی به ایران می‌آیند و برمی‌گردند.

رئیس جامعه دندانپزشکی ایران با بیان اینکه مشکل تامین هزینه‌ دندانپزشکی در کم بودن درآمدها نیز هست، گفت: با افزایش قیمت در تجهیزات، درآمد خالص دندانپزشک نسبت به چندین سال پیش، رو به کاهش است. باز هم تاکید می کنم که هزینه‌های دندانپزشکی در کشور ما گران نیست، بلکه درآمدهای مردم کم است و این درآمد کم جوابگوی همۀ نیازها نیست. در مجموع باید وضعیت اقتصادی در کشور بهبود پیدا کند و قدرت خرید مردم افزایش یابد تا بتوانند از خدمات بهتری برخوردار باشند.

وی همچنین درباره «پویش سلامت دهان و دندان» از ۱۷ تا ۱۹ در سطح کشور توسط معاونت‌های بهداشت دانشگاههای علوم پزشکی کشور برگزار می شود، گفت: وزارت بهداشت رویکرد جدیدی را در مورد بهداشت دهان و دندان در پیش گرفته بطوری که در هفته آینده دو روز را برای اجرای پویش دهان و دندان در نظر گرفته است. در این پویش، دندان پزشکان حاضر، در مدارس حاضر می شوند و به آموزش و رسیدگی به دندان‌های کودکان می‌پردازند. پزشکان حاضر بعد از معاینه کودکان، مشکل آن‌ها را آنلاین ثبت می‌کنند و به معلم و خانواده آن‌ها اعلام می کنند که هر چه زودتر به مشکل دندان این کودکان رسیدگی شود تا درمان آسان‌تر شود.

منبع: خبرگزاری ایلنا